Als je drie dingen in het leven moest kiezen, wat zou je dan kiezen? Ik kreeg een rijtje woorden voorgeschoteld en eigenaardig als ik soms, ging mijn eerste keuze direct naar: geluk, liefde én geld. Ik had ook gezondheid kunnen kiezen, maar daarvoor is tegenwoordig toch wel heel veel geld nodig.
Geluk, een gigantisch containerbegrip
Maar nu ik er langer ik over nadenk, ik had eigenlijk ook alleen ‘geluk’ kunnen kiezen. Waarom drie? Geluk is een gigantisch containerbegrip. Met geluk zit je altijd goed. In het algemeen zijn mensen gelukkig als ze voldoende liefde om zich heen hebben. En ben je gezond, dan mag je jezelf ook gelukkig prijzen. Hallo!
Heb je ruim voldoende geld, dan kun je tegenwoordig steeds meer gezondheid en dus geluk kopen. En zo is ook dat plaatje weer rond.
Geluk als uitgangspositie
Uiteindelijk draait voor mij en ook volgens mij, alles om geluk. Ik vraag mij dan ook af, wie het daar niet mee eens zou zijn?
Voor mij is geluk mijn basis, een hele fijne basis van waaruit ik denk, leef en beleef. Het is mijn grondhouding, mijn uitgangspositie. Het was en is er, altijd én overal. Dit geluk beïnvloedt continu hoe ik dingen bekijk en beleef. Ik snap dat dat niet voor iedereen geldt.
Maar denk ik aan geluk en denk ik daarover écht even na, dan denk ook ik direct aan liefde en gezondheid. Ik denk zeker niet aan geld. Jij hopelijk ook niet.
Liefde voor geluk
Alhoewel mijn grote liefde mij enorm gelukkig maakte, denk ik bij liefde niet alleen aan de ‘grote liefde’ in ons leven. Ik denk ook aan de liefde die ik mag ontvangen van mijn hond, mijn familie, mijn vrienden en zelfs van al die mensen om mij heen die goed (proberen te) zijn.
Ja, bijna alles is liefde, áls je het zo kunt zien. En liefde heeft – door stresshormonen te dwarsbomen – op zijn beurt weer een enorm positief effect op je gezondheid.
Hormonen goed voor je geluk
Voelen we ons geliefd en zijn die mensen of dieren die ons dat gevoel geven (bij voorkeur) fysiek dichtbij*, dan maken we het gelukshormoon oxytocine aan. Dit hormoon wordt ook wel hechtingshormoon of knuffelhormoon genoemd.
Oxytocine versterkt de band tussen mensen en dieren die van elkaar houden en het zorgt ervoor dat ouders heel goed voor hun kinderen zorgen. Vandaar dus de term hechtingshormoon. Oxytocine helpt om beter te slapen en stimuleert de aanmaak van endorfine, wat een natuurlijke pijnstiller is.
Wordt er te weinig oxytocine aangemaakt en groeit een kind op in een stressvolle omgeving, dan leert het jonge lichaam cortisol aanmaken. Cortisol is een stresshormoon, dat je nodig hebt om acuut uit een bedreigende situatie te kunnen vluchten.
Wanneer je cortisol niet kunt gebruiken, kun je er maar beter niet te veel van aanmaken.**
*Uit onderzoek is gebleken dat de persoon (of dier) die jou geliefd doet voelen niet per se dichtbij hoeft te zijn. Ook het denken aan, het via een beeldscherm zien van en de stem horen van diegene, kan leiden tot de aanmaak van oxytocine. Bron: NKVP, Dossier-oxytocine.pdf.
** Ondanks dat er weinig bekend is over hoge waarden cortisol in het kinderlichaam en het effect daarvan op latere leeftijd, is wel uit onderzoek gebleken dat stress in de kindertijd kan leiden tot een verhoogd risico op depressie en angststoornissen. Bron: NL Slank, Het effect van stress en cortisol op het lichaam.
Gelukstekort bij kinderen
Het kind waarvan het lichaam al vroeg cortisol (stresshormoon) in plaats van oxytocine (gelukshormoon) leert aanmaken, zal eerder vanuit boosheid, vermijding of angst reageren en dus leven.
We spreken nu over de basis voor hoe het kind zich in de rest van zijn of haar leven zal voelen en hoe naar de wereld zal kijken.
Godzijdank kunnen nieuwe ‘positieve’ ervaringen deze grondhouding nog bijstellen. Maar cortisol zit dus wel je geluksgevoel én dus je geluk flink in de weg.
Lief zijn of goed zijn?
Hierboven schreef ik dan ook met opzet niet over mensen die ‘lief’ zijn, maar ‘goed’ zijn. Het leek misschien fout taalgebruik, maar lief zijn kun je ook spelen.
Lief zijn is soms niet meer dan een soort toneelspel. Vooral vrouwen leerden vroeger dat ze lief moesten zijn. Achter dat masker van lief zijn, kan zoveel pijn en zelfs negativiteit schuil gaan. Negativiteit die in beginsel misschien wel veroorzaakt is door te weinig aan oxytocine en te veel aan cortisol.
Misschien verdienen juist deze mensen onze liefde wel het meest. Breinbrekertje? Onthoud het toch maar.
De ‘goede’ mensen
Terug naar die mensen die ‘goed’ zijn, ‘goed’ doen, ‘goed’ bedoelen. Zij zijn zelf ook vaak ‘goed’ in balans. Ze zijn (helaas) niet per se super gezond, maar ze hebben wel de ruimte in hun hoofd en in hun hart om er te zijn voor zichzelf én voor anderen.
Ruimte om moeite voor de ander te doen. Een lach, een schouder, tijd, openheid, een telefoontje, misschien wel een tas met boodschappen… ze proberen er, zonder enig eigen belang, voor de ander te zijn.
Ze zijn er voor de buurman, ze zijn er voor mijn moeder, ze zijn er voor mij en ze zijn er vast en zeker ook voor jou. Kun jij ze zien?
Hoe geld tóch gelukkig maakt
Tegenwoordig kun je met geld bijna je gezondheid kopen. Je kunt in de 1e plaats met voldoende geld goed en gezond voedsel kopen. Ten 2e kun je met heel veel geld ook betere zorg en medicijnen kopen.
Met ruim voldoende geld ben je niet meer afhankelijk van de zorgverzekering als je een ander, duurder en/of beter middel wilt. Je kunt die behandeling betalen, waarvan jij denkt dat die goed voor je is.
Wat geld om goed voor onszelf te zorgen en goed en voldoende gezond voedsel te kunnen kopen.
Ja, geld maakt in dat geval, als je gezondheid erbij welvaart, echt wel gelukkig.
En ten 3e hebben we een beetje geld ook nodig voor onze mentale rust. Een beetje geld om de maandelijkse lasten mee te betalen en ons daarover vooral geen zorgen te hoeven maken. Een beetje geld om te zorgen dat een continue stroom aan stresshormonen (hierover) geen kans krijgt.*
Vakanties of verre reizen zijn geen must. Met een beetje creativiteit en wilskracht kun je in je omgeving ook prima ontspannen en nieuwe ervaringen op doen. Het mooie hiervan is, is dat je hiervoor niet eens hoeft te wachten tot de vakantie.
Genieten van de mooie dingen in je omgeving, zou dagelijks moeten kunnen en moet je jezelf ook gunnen!
Als 4e en tot slot: geld kun je ook schenken. Tenminste, als je er ruim voldoende van hebt. Ook dit kan de gever gelukkig zou maken. Zie onderstaande box.
Zo zie je maar: als je geld niet nodig hebt om je ego te boosten, is het toch eigenlijk best wel heel erg cool!
* Volgens diverse bronnen kan financiële stabiliteit bijdragen aan een gevoel van rust en veiligheid, maar de meest wetenschappelijke dus betrouwbare bron hiervan is: AFM.
Wist je dat cadeaus geven gelukkig maakt? En waarom?
Onderzoek heeft aangetoond dat het geven van cadeaus niet alleen de ontvanger gelukkig maakt, maar ook de gever.
Wanneer we een cadeau geven, komen er verschillende gelukshormonen vrij in ons lichaam. Dit zijn hormonen als oxytocine, endorfine, serotonine en dopamine. Het hierboven al besproken oxytocine is het hechtings- of knuffelhormoon en zorgt voor een gevoel van verbondenheid. Endorfine heeft pijnstillende eigenschappen en werkt ontspannend.
Serotonine is een neurotransmitter die invloed heeft op ons geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, orgasme, eetlust en het verwerken van pijn. Dit hormoon wordt ook wel het gelukshormoon genoemd, omdat het een belangrijke rol speelt bij het reguleren van onze stemming en emoties.
Dopamine zorgt voor een gevoel van blijheid en genot en werkt op ons interne beloningssysteem. Het vrijkomen van dopamine bij het geven of ontvangen van een cadeau kan daarom zorgen voor een gevoel van voldoening en tevredenheid.
Wetenschappers kwamen tot de conclusie dat het geven van cadeaus dus niet alleen een positief effect hebben op onze relaties, maar ook op onze gezondheid en welzijn. Vergeet dus niet bij de volgende keer dat je iemand een cadeau geeft, je niet alleen de ontvanger gelukkig maakt, maar ook jezelf!
Bron: onder andere Universiteit Leiden.
Wanneer geld toch ongelukkig maakt
Wist je dat mensen die de loterij winnen, vaak niet gelukkiger worden? Het geld zorgt vooral voor de aanmaak van stresshormonen. Zelfs wanneer ze van de drukke stad naar het platte land verhuizen. Dan nog worden ze niet gelukkiger. De winnaars missen de stad. Daar liggen hun roots. Daar zijn de mensen waarvan ze houden en die van hen houden
Anderen denken bij geluk, misschien juist direct wel aan heel veel geld. Aan succesvol zijn en dat vooral in hun carrière. En laten we status niet vergeten.
Ja, status! Hoe hoger jij je op die ladder bevindt, hoe interessanter je immers voor de andere of dezelfde (whatever) sekse bent. En die mensen zouden op hun beurt, ook weer verliefd op jouw status kunnen worden.
Maar of dit op de lange termijn nou echt gelukkig maakt? Ik vraag het mij af.
Ik geloof eerder in geurtjes. Ze zeggen dat ‘vallen voor elkaar’ om het juiste geurtje gaat. Wie weet veranderen die geurtjes wel door het bezit van heel veel geld en status? Zo word je met veel geld alsnog een heel aantrekkelijk alfamannetje.
Sorry, alfamannetje, want vrouwen met te veel status zijn zelden sexy en nog steeds heel erg eng voor veel mannen. Geen idee wat ik daarvan denk. Dát lees je hier ooit vanzelf.
Alles bij elkaar
Om geluk te hebben, om je geluksmomentjes te ervaren en vooral om gelukkig te zijn, heb je volgens mij dus de juiste mindset nodig. Een goede uitgangspositie om al je geluk te kunnen zien. Fysisch en hormonaal wordt dit dan ook onderschreven.
Grappig, want ik wist dit zelf niet. Ik kwam daar zojuist pas achter. Ik wil jou natuurlijk geen onzin verkopen en controleerde al schrijvende de feiten van mijn uitspraken. Ik checkte de exacte rol van onze gelukshormonen bij stress en bij liefde.
Wetenschappelijk gezien, zouden we ook nog 3 psychologische basisbehoeften hebben:
- Autonomie, om zelf te bepalen wat we doen.
- Verbondenheid en/of relatie, om ons geliefd te voelen en te verbinden met diegenen die we lief hebben.
- Bekwaamheid, om te doen wat we graag doen en met succes te doen.
Ik ga hierin mee, maar ik had ze wel in een andere volgorde geplaatst.
Misschien zou ik wel met de laatste beginnen. Misschien, want ik geniet ervan dat ik die dingen die ik wil doen, mag en kan doen wanneer ik dat wil en dat ik die dingen die ik doe, doorgaans ook nog eens heel erg goed doe.
Maar zou ik zonder de juiste mindset hiervan kunnen genieten? Zou ik mij er zonder die mindset net zo gelukkig bij voelen? Hangt of staat alles niet met onze eigen mindset?
Ja en nee, want geld kan alles stuk maken. Te veel geld en te weinig geld, het ‘verneukt’ je mindset en daarmee je gezondheid. Maar je hebt het wel weer nodig voor je gezondheid. En zo is ook dit plaatje weer rond.
Misschien moet ik ergens een back-up maken van mijn mindset. Een back-up voor als ik crash, dan kan ik mijn mindset weer herinstalleren.
Of een kopie voor jou? Want ook van delen worden we gelukkig en ik wens natuurlijk ook jou heel veel geluk.
Maak jij dan een kopie voor jouw omgeving?